อัญญาเจ้านางสีดา ผู้ผาบ(ปราบ) นกสักกะไดลิง(หัสดีลิงค์)

เอาสะนูหน้าเจียง(ธนู/หน้าไม้) ยิงพญานกสักกะไดตกลงมาตายพร้อมศพเจ้าเมืองเจียงฮุ้งตักศิลาแสนหวีฟ้ามหานคร
สืบทอดทางสายเลือดตกทอดมาจนเถิงนครอุบลราชธานีศรีวนาลัยประเทศราช
อัญว่าศพเจ้าเมืองอัญญาสี่แลพระมหาสงฆ์ยอดแก้วยอดคำ อัญเชิญขึ้นหลังนกสักกะไดลิง(หัสดีลิงค์) เทินหอแก้ว(ผาสาท) ชักลากออกไปเผา ณ ทุ่งหลวง

ความหมายของคำว่า นกสักกะไดลิง คือ พาหนะแห่งท้าวสักกะเทวราช ผู้ที่จะได้ขี่หลังนกของท้าวสักกะได้ ต้องเป็นผู้ที่บำเพ็ญคุณประโยชน์ต่อบ้านเมือง มีทศพิธราชธธรรม อันเป็นคุณธรรมของมหาเทพโพธิสัตว์ อีกทั้งมีคุณธรรมทั้ง ๗ ของท้าวสักกะ คือ ข้อวัตร ปฏิบัติ ของพระอินทร์ในอดีตชาติที่ทำให้เกิดเป็นพระอินทร์ มี ๗ ประการ ดังนี้
๑.พึงเลี้ยงมารดาบิดาจนตลอดชีวิต
๒.พึงประพฤติอ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ในตระกูลจนตลอดชีวิต
๓.พึงพูดวาจาอ่อนหวานตลอดชีวิต
๔.ไม่พึงพูดวาจาส่อเสียดตลอดชีวิต
๕.พึงมีใจปราศจากความตระหนี่ อันเป็นมลทินอยู่ครองเรือน มีการบริจาคอันปล่อยแล้วมีฝ่ามืออันชุ่มยินดีในการสละ ควรแก่การขอ ยินดีในการแจกจ่ายทานตลอดชีวิต
๖.พึงพูดคำสัตย์ตลอดชีวิต
๗.ไม่พึงโกรธตลอดชีวิต ถ้าแม้ความโกรธพึงเกิดขึ้นก็จักพึงกำจัดมันเสียโดยฉับพลันที

สักกะ หมายถึง พระอินทร์
ไดลิง = ไตรลิงค์ หมายถึง กาย วาจา ใจ
ลิงคะ (ภาษาบาลี) หมายถึง ทำให้วิจิตร

ความหมายของ เจ้านางสีดา จะกล่าวถึงผญาสภาษิตอีสานว่า
"คำค่าล้นขดขอดเป็นแหวน สีแดงสุกย้อนว่ามีหัวแก้ว คือคนฮู้วิชาดีหลายอย่าง กิริยาซ่อยยู้ซูขึ้นจั่งค่อยเฮือง"
หมายถึง การมีชีวิตอยู่ นอกจากผู้ชายจะต้องปฏิบัติตนเป็นคนดี เหมือนหัวแก้ว/อัญมณี ที่ถูกเจียรไนให้งดงามแล้ว ก็จะไร้ค่าหากไม่มีตัวเรือนเงินหรือทองคำ หุ้มห่อสร้างเป็นตัวเรือนเปรียบเสมือนลูกเมีย ต้องทำตนเป็นคนดีจึงจะส่งเสริมกัน
"เจ้านางสีดา" บุตรีพญาเมืองตักศิลา หมายถึง บทบาทแห่งสตรีผู้ส่งเสริมให้ผู้นำ/เจ้าบ้าน/เจ้าเมือง ได้ปกครองไพร่ฟ้าให้สุขสงบร่มเย็นตราบเท่านิพพาน
ในตำนานว่าไม่มีผู้ใดสามารถปราบนกสักกะไดลิงได้ หมายถึง คนนอกครอบครัว ก็ไม่สำคัญเท่าคนในครอบครัว คนในบ้านเมืองตนเอง ช่วยส่งเสริมกัน

เครดิตภาพ : มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
#อุบลราชธานีศรีวนาลัย
#อุบลราชธานีเมืองแห่งนักปราชญ์ทวยราษฏร์ไฝ่ธรรม

ขอบคุณที่มา : Mongkol Suvonnashote